"Echte kimono's haal je door de modder" kopte de Volkskrant in februari dit jaar. Het vertelt over de kimono productie op het kleine Japanse eiland Amamioshima.
Het eiland ligt onder de staart van Japan, boven Taiwan, en staat bekend om de topstukken op het gebied van de kunst van het weven en kleuren van de kimono's. Een ingenieus en tijdrovend proces met een traditie die lang teruggaat, toen Amamioshima deel uitmaakte van het koninkrijk Riukiu, waarvan het centrum op het huidige Okinawa lag. In de 17de eeuw werd het veroverd door de Japanse samoerai, die de kimono's als een soort belasting opeisten. Juist in die tijd is het modderverven bij toeval ontstaan: eilanders die hun kimono's niet wilden afstaan verstopten ze in de grond en bij opgraven bleken ze een wondermooie donkerbruine kleur te hebben gekregen.
Het modderverven, wat ruim een maand duurt, interesseerde me. De zijde voor de kimono's wordt eerst wijnrood geverfd met een natuurlijke kleurstof op basis van pulp uit een inheemse pruimenboom. De kleur is pas goed na dertig keer verven en drogen (!). Daarna wordt de zijde ondergedompeld in de zwarte modder en ontstaat door de reactie tussen de ijzer en de tannines uit de pruimenpulp de mooie chocoladebruine kleur. Om nu de uiterst gedetailleerde patronen te kunnen weven wordt na de modderbehandeling de stof voorzichtig uitgehaald en zitten er op de plaatsen waar de modder door kruisende draden is tegengehouden allemaal dunne witte streepjes op de bruine draden. Juist deze streepjes vormen bij het opnieuw weven de schitterendste patronen.
Waar ligt nu de relatie met de titel van dit stuk ?
Het woord 'meridianen' is ooit in de geschiedenis opgekomen omdat het lijnen op het lichaam zou betreffen als lijnen op de aardbol, even onzichtbaar maar toch degelijk een referentie: plaatsbepaling met bepaalde eigenschappen. Het woord netwerk zou in plaats van het woord meridiaan een betere benaming zijn, als jing-luo in het Chinees. De benaming netwerk geeft meer kader dan slechts een lijn: daarom de vergelijking met de warp en woof (of weft), de staande en doorgaande draden in het vlecht- of weefwerk. De steunlijnen die verticaal verlopen en de verbindende lijnen die het geheel samenbrengen en verbinden, samen vormen ze een prachtig informatienetwerk : oersterk en toch flexibel en daardoor in staat zich constant aan te passen en te modelleren aan de omstandigheden. De draden van het netwerk staat in contact met de hele body-mind en reflecteren in hun tonus en contractiliteit de onderlinge samenhang.
Op naar de Amami eilanden!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten